سری کتاب‌های مدلسازی اطلاعات ساخت شامل:
- جلد اول کتاب مدلسازی اطلاعات ساخت BIM: مبانی و اصول استفاده
- جلد دوم کتاب مدلسازی اطلاعات ساخت BIM: ملزومات پیاده‌سازی
- جلد سوم کتاب مدلسازی اطلاعات ساخت BIM: استاندارد توسعه مدل اشیاء
مدلسازی اطلاعات ساخت (Building Information Modeling یا BIM) یک فناوری نوظهور مبتنی بر پیشرفت‌های به وجود آمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در صنعت ساخت و ساز است که توانسته تحولی شگرف در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی جهان به وجود آورد. اگرچه ظهور و توسعه‌ی BIM، توسعه‌ی نسل جدیدی از نرم‌افزارهای مورد استفاده در فازهای مختلف چرخه‌ی حیات پروژه‌های صنعت ساخت و ساز را بر پایه‌ی این فناوری به همراه داشته است، اما، باید توجه داشت که استفاده از قابلیت‌های BIM در این پروژه‌ها بدون شناخت کافی از جنبه‌های مختلف آن و تنها با اتکا به استفاده از این نرم‌افزارها حاصل نمی‌شود. عدم وجود مرجعی جامع، که ابعاد و جنبه‌های مختلف BIM و نحوه‌ی ارتباط این ابعاد و جنبه‌ها را توضیح دهد، باعث شده تا آموزش مفاهیم، اصول، روش‌ها، استاندارها و ابزارهای مربوط به استفاده از BIM در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی کشور، هنوز به طور جدی در رشته‌های مرتبط دانشگاهی، مانند مهندسی عمران و معماری، و سایر مؤسسات آموزشی فعال در حوزه‌ی آموزش مباحث مورد استفاده در صنعت ساخت و ساز، دنبال نشود. مجموعه کتب مدلسازی اطلاعات ساخت، تهیه شده در دفتر مدیریت پروژه و مدلسازی اطلاعات ساخت شریف، با نگرشی بومی جنبه‌های مختلف مطرح در فرآیند پیاده‌سازی BIM در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی را تشریح می‌نماید تا راه استفاده از این فناوری مترقی در صنعت ساخت و ساز کشور را هموار سازد.
جلد سوم از سری کتاب‌های مدلسازی اطلاعات ساخت، با عنوان مدلسازی اطلاعات ساخت: استاندارد توسعه‌ی مدل اشیاء، در ادامه‌ی دو جلد پیشین با عناوین اصول و مبانی استفاده و ملزومات پیاده‌سازی، ملزومات و پیشنهاداتی را برای هماهنگ‌سازی مدل‌های BIM، تسهیل بهره‌مندی از مزایای BIM و برقراری تعاملات و همکاری‌های مورد انتظار در پروژه‌های مبتنی بر BIM در دوازده بخش اصلی ارائه می‌نماید. از این استاندارد در توسعه‌ی اشیاء BIM به صورت با‌کیفیت و هماهنگ، به طوری که بتواند خواسته‌های مدل‌سازان و استفاده کنندگان از مدل‌های BIM پروژه‌های ساختمانی و عمرانی کشور را به خوبی برآورده سازد، در کتابخانه‌ی ملی اشیاء (NLBO) که تحت نظر دفتر مدیریت پروژه و مدلسازی اطلاعات ساخت شریف فعالیت می‌کند، استفاده می‌گردد.
1- معرفی
در این بخش از کتاب، ضمن اشاره به لزوم و مزایای به کارگیری یک استاندارد جامع و واحد برای توسعه‌ی مدل‌های BIM، استانداردهای اصلی استفاده شده در بخش‌های مختلف استاندارد به طور مختصر شرح داده شده می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش اول به شرح زیر است:
1-1- سیستم طبقه‌بندی NLBO بر پایه‌ی سیستم طبقه‌بندی OmniClass
2-1- کلاس‌های پایه‌ای صنعت (IFC)
3-1- تحویل و تبادل اطلاعات عملیات ساخت ساختمان (COBie)
2- کتابخانه‌ی ملی اشیاء BIM (NLBO)
این بخش، لزوم ایجاد و توسعه‌ی کتابخانه‌ی ملی اشیاء BIM (NLBO) را پوشش می‌دهد. در این بخش ضمن بررسی یکی از موانع اصلی توسعه‌ی مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) در پروژه‌های صنعت ساخت کشور، مزایای کتابخانه‌ی ملی اشیاء BIM مورد بررسی قرار گرفته و ملزومات و خصوصیات یک کتابخانه‌ی کاربردی در این حوزه مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
3- مفاهیم مرتبط با اشیاء BIM
به منظور همسان‌سازی تعاریف و برداشت‌های ذی‌ربطان مختلف از اصطلاحات گوناگونی که در ارتباط با اشیاء BIM مطرح می‌شوند، در این بخش مفاهیم مختلف مرتبط با اشیاء BIM توضیح داده می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش سوم به شرح زیر می‌باشد:
1-3- اجزای تشکیل دهنده‌ی مدل BIM
2-3- انواع اشیاء BIM
3-3- مشخصه‌های اشیاء BIM
4- قواعد نام‌گذاری
از آن‌جایی که استانداردسازی مفاهیم مختلف مرتبط با اشیاء BIM با انتخاب نام مناسب و هماهنگ برای مفاهیم مختلف مورد استفاده در ارتباط با اشیاء ساختمانی و عمرانی آغاز می‌شود، در این بخش از کتاب الزامات نام‌گذاری برای فایل‌های مرتبط با اشیاء، مشخصه‌های اشیاء و گروه‌های آن، مصالح، و اسمبلی جهت نام‌گذاری هماهنگ و منسجم ارائه می‌شود. مطالب این بخش به شرح زیر است:
1-4- الزامات عمومی نام‌گذاری
2-4- الزامات نام‌گذاری فایل‌های مربوط به اشیاء
3-4- الزامات نام‌گذاری مشخصه‌های اشیاء
4-4- الزامات نام‌گذاری گروه‌بندی مشخصه‌های اشیاء
5-4- الزامات نام‌گذاری مصالح مورد استفاده در اشیاء
6-4- الزامات نام‌گذاری اسمبلی
5- اصول کلی تعیین مشخصه‌های اشیاء و مقادیر آن‌ها
هر محصول ساختمانی و عمرانی دارای مجموعه مشخصه‌هایی است که آن را از سایر اشیاء متمایز می‌نماید. این مشخصه‌ها به نوعی نشان دهنده‌ی نحوه‌ی کارکرد شیء و میزان کارایی آن هستند. طبقه‌بندی محصولات مختلف ساختمانی و عمرانی عملاً بر مبنای مقادیر این مشخصه‌ها صورت می‌گیرد. استفاده‌ی درست از این مشخصه‌ها کمک شایانی به افزایش کارایی و کارآمدی مدل‌های BIM توسعه داده شده بر مبنای این اشیاء می‌نماید. در این بخش الزامات عمومی حاکم بر تعیین مشخصه‌های اشیاء و مقادیر مورد نظر برای درج در آن‌ها و همچنین روند کلی مشخص نمودن مشخصه‌های اشیاء در استاندارد توسعه‌ی مدل اشیاء BIM توضیح داده می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش پنجم بدین شرح می‌باشد:
1-5- الزامات عمومی تعیین مشخصه‌های اشیاء
2-5- الزامات عمومی تعیین مقادیر مشخصه‌ها
3-5- روند مشخص نمودن مشخصه‌های اشیاء
6- ساختار گروه‌بندی پیشنهادی برای مشخصه‌های اشیاء BIM
برای مدل‌های BIM اشیاء، کاربردهای متعددی در طول چرخه‌ی حیات پروژه‌های ساختمانی و عمرانی متصور است. در نتیجه این مدل‌ها عموماً نیاز به تعداد زیادی از مشخصه‌ها دارند. برای مدیریت کارآمد استفاده از این مشخصه‌ها در طول چرخه‌ی حیات پروژه‌ها باید آن‌ها را در قالب گروه‌های مختلف تقسیم‌بندی نمود. در این بخش، ساختار اصلی گروه‌بندی مورد استفاده جهت پوشش تمامی مشخصه‌های مورد نیاز در مدل‌های BIM اشیاء شرح داده می‌شود.
7- مشخصه‌های پیشنهادی برای درج در مدل اشیاء
مشخصه‌های درج شده در مدل اشیاء، ابزار اصلی BIM برای مدیریت اطلاعات پروژه‌های ساختمانی و عمرانی است. در این بخش مشخصه‌های پیشنهادی هر یک از گروه‌های ارائه شده در بخش پیشین، ارائه می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش هفتم بدین شرح می‌باشد:
1-7- مشخصه‌های طبقه‌بندی اشیاء
2-7- مشخصه‌های شناسنامه‌ای اشیاء
3-7- مشخصه‌های ایجاد کننده‌ی مدل اشیاء
4-7- مشخصه‌های تولید کننده‌ی محصول
5-7- مشخصه‌های اشیاء در دوره‌ی ساخت
6-7- مشخصه‌های دوره‌ی بهره‌برداری و نگهداری اشیاء
7-7- مشخصه‌های گواهینامه‌های فنی اشیاء
8- مشخصه‌های پیشنهادی برای ذخیره در پایگاه داده کتابخانه‌ی ملی اشیاء
در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی به طور معمول مجموعه‌ی بسیار زیادی از اشیاء با مشخصه‌های مختلف وجود دارند. پیش از استفاده از این اشیاء در مدل‌های BIM پروژه، طراحان می‌بایست توانایی و امکان جستجو، بررسی و انتخاب اشیاء مورد نظر خود را از بین اشیاء مختلف موجود در کتابخانه‌ی ملی اشیاء BIM، بر اساس مشخصه‌های اشیاء، داشته باشند. بنابراین، نیاز است تا مشخصه‌های اشیاء به تفکیک برای هر شیء ساختمانی و عمرانی، در پایگاه داده مربوط به کتابخانه‌ی ملی اشیاء BIM درج شود. این کار باعث می‌شود تا امکان جستجو، بررسی و مقایسه‌ی اشیاء مختلف برای طراحان فراهم آید. در این بخش مشخصه‌های مورد استفاده برای ذخیره در پایگاه داده کتابخانه‌ی ملی اشیاء شرح داده می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش هشتم بدین شرح می‌باشد:
1-8- مشخصه‌های مورد استفاده برای جستجوی اشیاء
2-8- مشخصه‌های مورد استفاده برای نمایش اطلاعات هر شیء
9- هندسه/تصویر در مد ل‌سازی اشیاء
یک استاندارد مناسب در زمینه‌ی توسعه‌ی مدل اشیاء باید علاوه بر مشخص نمودن مشخصه‌هایی که ماهیت اشیاء را تعریف می‌کنند، ملاحظات و الزامات عمومی در خصوص نحوه‌ی مدلسازی هندسی اشیاء را نیز بیان نماید. در این بخش از کتاب، این ملاحظات و الزامات به تفکیک بیان می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش نهم بدین شرح می‌باشد:
1-9- جزئیات گرافیکی شیء
1-1-9- اشیاء عمومی
2-1-9- اشیاء با نشان تجاری
2-9- سطح جزئیات هندسی شیء
3-9- الزامات مدلسازی هندسی
4-9- چه چیزی مدل شود؟
10- عملکرد شیء
این بخش از کتاب به تبیین الزامات مورد نیاز برای افزایش عملکرد و کارایی مدل‌های BIM اشیاء اختصاص دارد. رعایت این الزامات با بهبود عملکرد اشیاء BIM می‌تواند منجر به افزایش کارایی مدل‌های BIM پروژه‌هایی که از این اشیاء استفاده می‌نمایند، گردد. مطالب ارائه شده در بخش دهم بدین شرح می‌باشد:
1-10- کارایی شیء
2-10- روابط بین اشیاء
3-10- نمایش اشیاء
4-10- رفتار پارامتریک
11- فایل‌ها و لینک‌های متصل به اشیاء
در این بخش از کتاب، الزامات و خصوصیات عمومی تمامی فایل‌ها و لینک‌هایی که به مدل BIM اشیاء متصل هستند، بیان می‌شود. مطالب ارائه شده در بخش یازدهم بدین شرح می‌باشد:
1-11- نام‌گذاری فایل‌ها و لینک‌های متصل به اشیاء
2-11- تصاویر شیء
3-11- تصاویر مصالح
4-11- فایل راهنما و دستورالعمل‌های نصب و نگهداری
12- وارد کردن اطلاعات و خروجی گرفتن از مدل شیء
با توجه به تولید اشیاء در نرم‌افزارهای مختلف و همچنین وجود منابع اطلاعاتی مختلف در مورد هر شیء گاهی نیاز به وارد کردن اطلاعات به مدل BIM شیء و همچنین خروجی گرفتن از مدل‌های اشیاء برای استفاده در نرم‌افزارهای دیگر وجود دارد. در این بخش از کتاب در رابطه با ملاحظات وارد کردن اطلاعات و الزامات خروجی گرفتن از اشیاء BIM جهت انتقال و استفاده در نرم‌افزارهای مختلف توضیحاتی ارائه می‌گردد. مطالب ارائه شده در بخش دوازدهم بدین شرح می‌باشد:
1-12- وارد کردن اطلاعات
2-12- خروجی گرفتن از مدل BIM اشیاء
13- چک لیست کنترل کیفیت شیء BIM
پیش از بارگذاری مدل BIM شیء در کتابخانه‌ی ملی اشیاء BIM (NLBO)، باید کیفیت آن در جنبه‌های گوناگون بر اساس استاندارد توسعه‌ی مدل اشیاء کنترل شده و به تأیید برسد. در این بخش چک لیستی بدین منظور ارائه می‌شود تا کاربران بتوانند مدل‌های ایجاد شده را کنترل نمایند و از کیفیت مطلوب توسعه‌ی آن اطمینان حاصل کنند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.